Orta Vadeli Programın değerli ayaklarından biri de emeklilikte ek gelir yaratılması ve çalışma döneminde yaşam standardının korunmasının sağlanması olacak. Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) Yaratır. Otomatik katılım sisteminin patronun da katkısıyla ikinci kademe emeklilik sistemine dönüşeceği TES kurulacak. İşverenin mevcut yükünü artırmayacak katkı payı formülü ortaya konulurken, ek emeklilik maaşının düşük maaşlılardan daha az, yüksek maaşlılardan ise daha fazla kesileceği öngörülüyor. Çalışanların emeklilikleri geldiğinde sistemden çıkmaları ve kademeli olarak ayrılma hakkı da seçeneklerin ortasında yer alıyor.
DÜNYADA 3 SİSTEM UYGULANIYOR
Dünyada “kamu, işyeri temelli ve gönüllü” emeklilik olmak üzere üç farklı sistem uygulanıyor. Ek emeklilik bazı ülkelerde zorunlu olsa da tercihe, mesleğe ve sektöre göre değişiklik göstermektedir. Türkiye’de kamu emeklilik ve üçüncül BES uygulanmaktadır. TES, ikinci kademe emeklilik sistemi olarak tasarlanmıştır. Yeni sistemle birlikte, devletin desteklediği, hem çalışanların hem de işverenlerin katıldığı işyeri bazlı emeklilik sistemi güçlendirilecek. TES sistemi gelecek yıl devreye girecek. Sistem ek emeklilik geliri sağlayacak ve hane halkı tasarruflarını artıracak. Çalışanın bireysel hesabına çalışanın, patronun veya devletin yapacağı nakit katkılar emeklilik yatırım fonlarına yatırılacak. Çalışan fonu kendisi seçecektir.
İşçinin bir yıldan az bir süre için işten ayrılması durumunda kişisel fon hesabında yalnızca çalışan katkısı kalacaktır. Vadesi bir yıldan fazla olan bir işten ayrılma durumunda bireysel fon hesabına ödenen primler hesaba dahil edilmeye ve fonlardan yararlanmaya devam edilecektir. Çalışan kısmi çıkışta veya emeklilik yaşında alabilecektir.
Kıdem tazminatı korunacak
Kıdem tazminatına konu geçmiş döneme ait tüm haklar gizli kalacaktır. Yazıda patron, personel ve devlet katkısının yüzdesi açıklığa kavuşturulacaktır. Çalışanın bir yıldan az süredir çalıştığı işyerinden ayrılması durumunda bireysel fon hesabında yalnızca çalışanın katkı payı kalacaktır.Bir yıldan fazla periyodik olarak çalışılan işyerinden istifa edilmesi halinde, fon hesabına yatırılan primler hesapta kalacak ve fonlardan yararlanmaya devam edilecektir. Ek emeklilikte 60 yaş ön plana çıkmaktadır.
Çalışan emeklilik yaşına geldiğinde Sosyal Güvenlik Kurumundan emekli olacak, 60 yaşını doldurduğunda ise TES kapsamında ikinci emekli maaşını alacaktır. Her iki emekli maaşı da herhangi bir kesinti veya orantısal kesinti olmaksızın alınabilir. Hem 10 yıl çalışanlara hem de 25 yıl çalışanlara 60 yaşını doldurduklarında sandık hesaplarındaki prime göre ödeme yapılacak.
ŞİMŞEK: PATRON DA GÜÇLENDİRİLECEK
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, patronların da katkı sağladığı yeni bir BES modeli öngördüklerini belirterek, “Amaç tasarrufları, sistemde kalış sürelerini ve tabii ki fon miktarını artırmak. Uzun vadede çalışanlarımızı refahları için tasarruf yapmaya teşvik edip yönlendireceğiz. Bu yeni modelle amaç; hem sistemdeki fon miktarını hem de sisteme girenlerin kalış sürelerini artırmak, işverenlerin de destek vereceği bir ortam yaratmak.söz konusu.
