Elek altı ayçiçeği bu tesiste yağ ve posaya dönüşüyor
Kahramanmaraş’ın Elbistan ilçesinde üretilen çerezlik ayçiçeğinin elek altı denilen kısmını ayçiçek yağı ve posasına dönüştüren tesis hayata geçti. Tesiste yapılan işlemlerin ardından ürünün 5 kat katma değerli hale geldiğini vurgulayan firma yetkilisi Sefa Tıraş, bu sistemi bölgeye getirmekten mutluluk duyduklarını belirtti.
Elbistan, çerezlik ayçiçeği üretiminde Türkiye’nin merkez üssü olarak öne çıkıyor. Ovanın verimli topraklarından toplanan ayçiçeği, sofraya gelmeden önce bir dizi işlemden geçiyor. Elenmiş ayçiçeklerinden irilik ve dolgunlukları kesin olanlar piyasaya arz edilir. Standartları karşılayan ayçiçekleri iç pazarın yanı sıra 25’ten fazla ülkeye ihraç edilmektedir. Standartları karşılamayan ayçiçekleri ‘elek’ olarak adlandırılır ve neredeyse atıl hale gelir. Her yıl binlerce ton ayçiçeği bu şekilde değerini kaybediyor. Elbistan’da uzun yıllardır çerezlik ayçiçeği satışı yapan bir firma, elenmemiş bu ayçiçeğini ekonomiye kazandırmak için kolları sıvadı. İçerisindeki yağı sıkmak ve posasını hayvancılıkta ayçiçeği küspesi olarak kullanmak için tesisi kuran firma, çerezlik de olsa bölgede bir ilke imza attı. Elbistan Sanayi Sitesi’ndeki tesis, günde 25 ton ayçiçeği basarak yağını çıkarıyor. Elde edilen ayçiçek yağı tanklarda depolandıktan sonra bölgedeki rafinaj tesislerine satılmaktadır. Ayçiçeği küspesi de hayvan yetiştiricilerine satışa sunulmaktadır.
Ek maliyet 5 kat artar
Tesisteki süreçlerin ardından yapılan işlerin 5 kat daha değerli hale geldiğini vurgulayan firma yetkilisi Sefa Tıraş, bu sistemi bölgeye kazandırmaktan mutluluk duyduklarını ifade etti.
Çerezlik olarak sattıkları ayçiçeğinin elenmiş kısmının ekonomi açısından önemli bir kayıp olduğunu vurgulayan Tıraş, “Bölgemiz çerezlik ayçiçeği üretiminde önemli bir noktada. onbinlerce dekar araziyi eleme işlemlerinden geçirip iç ve dış piyasaya sunuyorlar.Tabi bu noktada işin bir de bilinmeyen tarafı var.Çıkan ayçiçeklerinin hepsi değil. tarla satılıyor makul standardı sağlamayan elek altında kalıyor bu toplamda büyük rakamlara tekabül ediyor atıl hale gelen ve ekonomik maliyeti olan bu elek altı ayçiçeğini firma olarak yeniden değerlendirmek istedik sıradan Ayçiçeği Yağı yağ çeşidinden elde edilmekle birlikte şekerlemelerde de aynı yağ bulunur.Yağ pres makinesinde preslendikten sonra kalan küspe ayçiçeği küspesi olarak hayvancılıkta aranan bir ürün haline gelir. Bu dönüşümü gerçekleştirmek için sanayi sitemize tesis kurduk. Burada günde 25 ton elek altı ayçiçeği işleyebiliyoruz. 1 tondan 150 kilo yağ alıyoruz. Elde ettiğimiz petrolü sofrada kullanabilmek için tanklarda bekletip bölgemizdeki rafinaj tesislerine gönderiyoruz. Yağını aldıktan sonra derinin kalan kısmını da posa olarak saklıyoruz” dedi.
Ayçiçeği küspesinin yüzde 30’dan fazla ham protein içerdiğini belirten Tıraş, “Ayçiçeğinden yağ üretimi sırasında oluşan ayçiçeği küspesini de hayvan yemi olarak satıyoruz. Ayçekirdeği küspesi çok uygun bir protein, güç ve selüloz kaynağı olarak kullanılıyor. . Kullanmamızı sağlayan bu yem elementini de üretiyoruz” dedi. – KAHRAMANMARAŞ